فقه و اصول
معرفي پايگاه تخصصي فقه و اصول
فقه علم فقه علمی است که از منظرهای مختلف و متعدد به بررسی تمامی قوانین و مقررات عملی فردی و اجتماعی که از طرف خداوند متعال برای بشر وضع گردیده است و پیرامون آن بحث میکند مثل نماز، روزه، حج، معاملات و ... می پردازد. هدف فقه کشف احکام الهی است. که از طریق منابع و براهین فقهی، در تمامی مواردی که بشر نیازمند دانستن حکم الهی آن است به کنکاش پرداخته، قوانین مربوط به هر مورد خاص را کشف کند. قرآن به عنوان بیانکننده امّهات و کلیات قوانین الهی، اولین و مهمترین منبع فقهی است.
پس از آن، روایات و احادیث جایگاه مهمی را از این نظر دارا هستند:
از روایات و احادیث به عنوان سنت نام برده میشود. دو منبع دیگر نیز در فقه امامیه به عنوان منابع علم فقه مورد توجه هستند، اجماع و عقل. منظور از «اجماع» اتفاق نظر تمامی فقها بر یک حکم است. و منظور از «عقل»، آن درکی است که عقل به نحو حتمی و قطعی آن را مییابد. موضوعات فقهی مثل نماز، روزه، حج، معاملات و بسیاری از موضوعاتی که در فقه مورد بحث و بررسی قرار میگیرد،
مانند: 1. عبادات: شامل طهارت، نجاست، نماز، روزه، حج، خمس، زکات و...؛ 2. عقدها (عقود): شامل تجارت، اجاره، ازدواج و...؛ 3. ایقاعات: شامل طلاق، جعاله، نذر، عهد و...؛ 4. احکام: شامل صید، کشتار حیوانات، ارث و ...
اصول فقه اصول فقه یکی از شاخههای علوم اسلامی ، به دانش پیرامون قواعد و ابزار استنباط احکام فقهی اطلاق میشود.
علم اصول از علومی است که در فرهنگ اسلامی تولد یافته و در دامن علم فقه رشد کرده است. در این دانش، روش درست دستیابی به احکام شرعی با استفاده از دلایل نقلی و عقلی بررسی میشود.
دوره تدوین علم اصول فقه به صورت یکی از شاخههای علوم اسلامی در میان فقهای شیعه به اوایل قرن چهارم هجری و پایان غیبت صغری برمیگردد. در میان شیعه، شیخ مفید اولین کسی بود که در این علم، تألیف کرد.
برخی مفاهیم اصول فقه مانند: 1. مبحث الفاظ 2. مشتق(علم اصول) 3. اوامر و نواهی 4. مفاهیم 5. عام و خاص 6. مطلق و مقید 7. مجمل و مبیّن 8. تخطئه و تصویب .