همزمان با روز بزرگداشت خواجوی کرمانی، شصت و هشتمین برنامه سهشنبههای علمی- فرهنگی آستان قدس رضوی با همکاری موسسه آفرینشهای هنری آستان قدس رضوی و دانشگاه شهید باهنر کرمان برگزار میشود. برای اولین بار؛ معرفی و رونمایی «نفیسترین نسخة خطی خمسة خواجوی کرمانی، موجود در گنجینه رضوی»
کمالالدین محمود بن علی کرمانی، متخلص به خواجو، در سال 689 هجری قمری در کرمان به دنیا آمد. وی از شاعران مشهور قرن هشتم هجری قمری و صاحب آثار منظوم و منثور میباشد. «دیوان اشعار» خواجوی کرمانی، یکی از آثار وی و مشتمل بر مجموعهای از قصاید، غزلیات، قطعات، ترکیببندها و ترجیعبندها و رباعیات است.
«خمسة» خواجو، مشتمل بر پنج مثنوی، یکی دیگر از سرودههای فاخر او به شمار میآید. از دیگر آثار وی میتوان به مجموعه رسائل «شمع و شمشیر»، «سِراجیه»، «شمس و سَحاب» و «نمد و بوریا» اشاره نمود.
سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، قدیمیترین و یکی از بزرگترین کتابخانههای جهان اسلام، دارای نسخههای خطی بسیار ارزشمندی بهلحاظ قدمت، کتابت، تذهیب و آرایههای هنری است که یازده نسخه خطی آن از آثار خواجوی کرمانی با عناوین «دیوان»، «گل و نوروز»، «روضةُ الانوار»، «همای و همایون»، «ساقی نامه» و «خمسه» میباشد.
خمسة خواجو به شماره ثبت 53410، یکی از نسخههای بسیار نفیس خواجوی کرمانی موجود در گنجینه رضوی است.
این اثر ارزشمند، دومین نسخه خطی در کتابخانههای ایران و دارای سه مجلس تصویر هنری و مشتمل بر پنج مثنوی میباشد. گوهرنامه، کمالنامه و گل و نوروز از آن جمله است. این نسخه در سال 965 هجری قمری توسط حسنِ محمّدشریفِ کاتب شیرازی به خط نستعلیق خوش کتابت شده است. برگ آغازین کتاب دارای تذهیب بسیار نفیس دوره صفویه بوده که چهار بیت از ابیات ابتدای خمسة خواجو داخل آن کتابت شده است.
سخنران این برنامه که از ساعت 30/ 9 صبح روز سه شنبه مورخ 16 دی ماه 1399 در مرکز نسخ خطی کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی آغاز می شود:
دکتر محمدرضا صرفی، استاد گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید باهنر کرمان و استاد علیرضا هاشمینژاد، پژوهشگر و استاد دانشگاه شهید باهنر کرمان میباشد.
جواد فرهمندنژاد؛ دبیر سهشنبههای علمی فرهنگی آستان قدس رضوی