پيشزمينه و هدف: همودياليز رايجترين روش درمان بيماران مبتلا به نارسايي مزمن کليه است و يکي از مشکلاتي که در اين بيماران گزارششده عدم تبعيت
آنها از رژيم غذايي و محدوديت مايعات هست. هدف از مطالعه حاضر تعيين تأثير آموزش به شيوه بازخورد محور (Back – Teach (بر تبعيت از رژيم غذايي و
محدوديت مايعات بيماران تحت همودياليز است.
مواد و روش کار: در اين مطالعه ۶۰ نفر از بيماران تحت درمان با همودياليز مراجعهکننده به بيمارستانهاي آموزشي اروميه در سال ۱۳۹۹ بهصورت تصادفي در
دو گروه کنترل و مداخله تخصيص داده شدند. در گروه مداخله علاوه بر آموزشهاي روتين، آموزش به روش بازخورد محور در دو حيطه رعايت رژيم غذايي و
محدوديت مايعات در طي ۳ جلسه به مدت ۴۵ الي ۶۰ دقيقه به بيمار داده شد. گروه کنترل تنها آموزشهاي رايج در بخش را دريافت کردند. گردآوري دادهها با
استفاده از پرسشنامه دموگرافيک و تبعيت از درمان بيماران مرحله انتهايي نارسايي کليه (AQ-ESRD (زير مقياس رعايت رژيم غذايي و محدوديت مايعات در
سه مرحله پيشآزمون، پسآزمون (۷ روز بعد از مداخله) و پيگيري (۳۰ روز بعد از مداخله) انجام شد. دادهها پس از جمعآوري با استفاده از نرمافزار spss نسخه
۲۶ ،آزمونها آماري کاي اسکوئر، تي مستقل، تحليل واريانس مکرر سنجش و مقايسه شد.
يافتهها: در روند ميانگين نمره رعايت محدوديت مايعات تفاوت معنيداري بين دو گروه مداخله و کنترل وجود داشت (۰۰۱/۰
P .(
بحث و نتيجهگيري: مطالعه حاضر نشان داد که آموزش بازخورد محور بر تبعيت از محدوديت مايعات بيماران تحت همودياليز کارايي چشمگيري دارد اما بر
تبعيت از رژيم غذايي اين بيماران تأثيري ندارد. پيشنهاد ميشود پرستاران شاغل در بخشهاي همودياليز با افزايش تعداد جلسات آموزش بازخورد محور درک
بيماران از بيماري خودشان را افزايش دهند و درنتيجه ميتوانند نقش مهمي در خود مراقبتي بيماران تحت همودياليز و تبعيت آنان از رژيم غذايي و محدوديت
مايعات ايفا نمايند.