انقلاب اسلامی

انقلاب اسلامی ایران، قیام مردم ایران به رهبری امام خمینی، از مراجع تقلید شیعه که موجب سقوط نظام پادشاهی و ایجاد نظام جمهوری اسلامی ایران در سال 1357ش برابر با 1979م شد.

آغاز این حرکت با اعتراضات امام خمینی و دیگر علمای دینی به رفتارهای خلاف دین دستگاه حکومتی از سال 1341ش آغاز شد.

در عاشورای سال 1342ش امام خمینی در مدرسه علمیه فیضیه قم سخنرانی کرد و در پی اعتراضات تند به حکومت بازداشت شد.

این واقعه موجب قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ش و حرکت‌های اعتراضی مردم و درگیری با مأموران حکومتی در برخی از شهرهای ایران شد و در نتیجه کشتار برخی معترضان گردید.

اعتراض مجدد امام خمینی به لایحه کاپیتولاسیون باعث دستگیری دوباره وی در سیزده آبان 1343ش و تبعیدش به ترکیه و پس از آن نجف گردید.

مبارزات انقلابیون در خفا ادامه یافت تا این که درگذشت مشکوک سید مصطفی خمینی فرزند آیت‌الله خمینی در آبان‌ماه 1356ش باعث علنی شدن دوباره مخالفت‌های مردم با نظام سلطنتی شد.

انتشار مقاله‌ای با عنوان ایران و استعمار سرخ و سیاه در روزنامه‌ اطلاعات (17دی 1365ش) که در آن به مراجع تقلید شیعه و به خصوص امام خمینی توهین شده بود، موجب تشدید حرکت‌های اعتراضی گردید.

برخورد خشن و مسلحانه مأموران حکومت پهلوی در 19 دی 1356ش در قم به گسترده شدن اعتراضات و سرایت آن به شهرهای دیگر انجامید.

از این تاریخ به بعد با برگزاری چهلم کشته‌شدگان واقعه 19 دی قم و کشته شدن تعدادی در 29 بهمن در تبریز یکی پس از دیگری با بزرگداشت چهلم کشته‌ شدگان شهر‌های دیگر، کشور ایران دستخوش درگیری‌های گسترده و سراسری شد.

با تشدید اعتراضات مردمی، محمدرضا پهلوی در 26 دی 1357ش ایران را ترک کرد.

امام خمینی که از عراق به پاریس تبعید شده بود و با مصاحبه‌ها و پیام‌های خود انقلاب را رهبری می‌کرد، در 12 بهمن 1357ش به ایران بازگشت و در 22 بهمن همان سال نظام پادشاهی رسماً سقوط کرد.

««««« ورود به مجموعه موضوعی انقلاب اسلامی »»»»»